SANKTUARIUM MATKI BOŻEJ RUDZKIEJ
Data dodania: 2010-07-20 21:22:01
SANKTUARIUM MATKI BOŻEJ RUDZKIEJ
Rudy leżą na południe od Gliwic, na szlaku do Raciborza. W pocysterskim, a obecnie parafialnym kościele w Rudach czczony jest Obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, który zdaniem historyków sztuki jest kopią Obrazu Matki Bożej 'Salus Populi Romani' znajdującego się w bazylice S. Maria Maggiore w Rzymie. Obraz został podarowany Cystersom w roku 1228 przez założycieli Rud, księcia Władysława Opolskiego i księcia Kazimierza. Dokument o darowiźnie pochodzi z roku 1252. Obraz Matki Bożej Rudzkiej ma wymiary 114 cm x 73,5 cm i został namalowany na lipowej desce z podkładem kredowym.
Opactwo Cystersów w Rudach powstało w połowie XIII wieku. Około roku 1260 do klasztoru w Rudach należało 11 wiosek, a między innymi dzisiejsze dzielnice Gliwic: Bojków i Wójtowa Wieś.
Jako datę powstania obecnego, gotyckiego kościoła, ktorego Konsekracja nastąpiła w roku 1303, przyjmuje się rok 1300. Na przestrzeni wieków kościół wielokrotnie przebudowywano. w latach 1723 - 1726 dobudowano od strony południowej barokową kaplicę Matki Bożej, gdzie przeniesiono obraz Matki Bożej zawieszony uprzednio w kościele, w miejscu obecnego wejścia do kaplicy. Konsekracji kaplicy dokonał w roku 1726 opat Józef II. Na przestrzeni wieków niezliczone rzesze pielgrzymów wypraszały łaski przed Obrazem Matki Bożej Rudzkiej. Cudowne wprost ocalenie klasztoru przed wojskami szwedzkimi podczas wojny trzydziestoletniej wzmocniło kult Obrazu i ruch pielgrzymkowy, który po sekularyzacji w roku 1810, wyraźnie zmalał, a to wskutek zakazu pielgrzymowania do Rud, wydanego przez rząd pruski i podtrzymanego przez ówczesnych właścicieli Rud. Znaczne ożywienie kultu Matki Bożej Rudzkiej nastąpiło w związku z obchodami Roku Świętego 1974 i Roku Jubileuszowego 1983. Dekretem z 28 maja 1995 r. Biskup Gliwicki ustanowił kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Rudach Diecezjalnym Sanktuarium Matki Bożej Rudzkiej.W sanktuarium rudzkim odbywają się między innymi następujące uroczystości diecezjalne; pielgrzymka osób chorych i niepełnosprawnych, pielgrzymka inwalidów słuchu, pielgrzymka Dzieci Maryi, pielgrzymka ministrantów, w drugą sobotę czerwca.Uroczystość Matki Bożej Rudzkiej przypada w święto Nawiedzenia NMP, a obchodzona jest w ostatnią niedzielę maja.
OPACTWO CYSTERSÓW W RUDACH
Początki zakonu cystersów sięgają roku 1098, kiedy to opat Robert de Molesmens opuścił macierzysty klasztor benedyktynów, w Molesmens i założył w Dijon w Burgundii nowy zakon nawiązujący do pierwotnej, surowej reguły św. Benedykta. Zakon zdobył szybko popularność nie tylko we Francji, ale też i w innych częściach Europy, docierając około 1140 roku do Jędrzejowa. Stamtąd też, w połowie XIII wieku, sprowadzono pierwszych zakonników do Rud. Opactwo, choć położone w granicach diecezji wrocławskiej, powstało jako filia małopolskiego Jędrzejowa. Za fundatora uchodzi książe Władysław III.
Opactwo rudzkie od średniowiecza było nie tylko ważnym ośrodkiem religijnym, ale i ośrodkiem nauki posiadającym bibliotekę i skryptorium. Klasztor był także ważnym ośrodkiem kulturalnym i szkolnym na Śląsku.
30 października 1810 roku, na mocy edyktu króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II, nastąpiła kasata zakonu cystersów. Przy parafii pozostał jedynie kościół, a reszta opactwa przeszła na własność skarbu pruskiego Po aukcji mienia w 1811 roku klasztor przeszedł w prywatne ręce, zmieniając kolejno właścicieli i przeznaczenie.
Przebudowany na siedzibę rodową pełnił taką rolę aż do jego spalenia w 1945 roku. Parafia rudzka włączona wpierw w struktury diecezji wrocławskiej, od 1972 roku znalazła się w granicach diecezji opolskiej, a od 1992 diecezji gliwickiej.
KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NMP
Budowę kościoła rozpoczęto po wprowadzeniu się do Rud całego konwentu zakonników. Tak jak wszystkie kościoły cystersów świątynia w Rudach dedykowana była Najświętszej Maryi Pannie Wniebowziętej. Jej konsekracja miała miejsce w roku 1303.
Kościół rudzki jest trójnawową bazyliką z transeptem i czworobocznym prezbiterium, po którego bokach umieszczone są pary kaplic. Kaplice te zostały przekształcone w okresie baroku. Budowla posiada charakterystyczne dla gotyku sklepienie krzyżowe z żebrami.
Prawdopodobnie ze względu na rosnącą cześć obrazu Maryi Pokornej, w latach 1723-1726, wybudowano na południowej stronie kościoła kaplicę Matki Bożej.
Kaplica zbudowana na planie prostokąta, zamknięta jest ścianą południową o ściętych narożach. W ścianie tej znajduje się półkolista absyda ołtarzowa. W zaokrąglonych narożach kaplicy są cztery nisze muszlowe, obramowane kolumnami, z posągami archaniołów: Gabriela, Michała i Rafała oraz Anioła Stróża.
Fresk na sklepieniu kaplicy przedstawia Matkę Bożą adorowaną przez św. Bernarda. Wnęka absydy ujęta jest stiukową kotarą, podtrzymywaną przez dwa aniołki z kartuszem, a w zamknięciu absydy znajduje się okienko z glorią. Nad nim umieszczono Gołębicę - symbol Ducha Świętego. Ołtarz wykonany jest w stylu rokokowo-klasycystycznym. Nad tabernakulum, w ramie ujętej glorią promienistą, znajduje się obraz Matki Bożej Pokornej.
HISTORIA OBRAZU
Obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem według tradycji został przywieziony do Rud przez cystersów z Jędrzejowa. Tradycja mówi o roku 1228 jako dacie przybycia obrazu do Rud. Miał on być wtedy podarowany cystersom w Krakowie przez książąt raciborskich Kazimierza i Władysława. Badania naukowe nie potwierdzają jednak tej daty.
Obraz przedstawia postacie Matki Bożej z Dzieciątkiem na lewym ramieniu w ujęciu do bioder. Badania laboratoryjne wykazały, iż obraz był wielokrotnie przemalowywany. Najstarsza warstwa określona została na XV wiek. Badania ikonograficzne i stylistyczne obrazu ukazały, iż obraz powstał około połowy XV wieku w warsztacie malarza związanego z Małopolską, któremu nie obce było życie zakonne. W XVI wieku u dołu obrazu dopisany został tekst modlitwy, która jest prośbą o opiekę nad Rudami.
KULT
Początek stale rosnącego kultu maryjnego i znaczenia Rud dla życia religijnego na Śląsku sięga czasów cysterskich. Świadectwem tego są m.in. pochodzące z tych czasów, powstające tu modlitwy. Jednak jedną z najpopularniejszych form kultu obrazu Matki Bożej Rudzkiej były pielgrzymki, które przybywały nie tylko z najbliższej okolicy, ale także z całego Śląska, Małopolski i Czech. Dowodem tych czasów są zachowane spisy wotów oraz powstające kopie rudzkiego wizerunku.
Pomimo upadku opactwa cysterskiego kult Maryi przetrwał na Śląsku do dnia dzisiejszego. Maryja Pokorna wciąż gromadzi wokół siebie wiernych przybywających licznie przed Jej rudzki wizerunek.
Wsród pielgrzymów znalazł się również Ojciec św. Jan Paweł II, który w obecnosci półmilionowej rzeszy wiernych, 17 czerwca 1999 roku, na gliwickim lotnisku poświęcił korony dla obrazu Matki Bożej Pokornej z Rud.
ŻYCIE RELIGIJNE W SANKTUARIUM
Msze święte:
w niedziele: 7.00, 9.00, 10.30, 12.00, 16.00
w tygodniu: 6.30, 7.10, 17.30
Nabożeństwa:
* w niedziele: 15.15 Nieszpory
* w środy: 17.00 Nowenna do Matki Bożej Rudzkiej
Odpusty:
* Matki Bożej Rudzkiej - 31 maj 2000 r.
* św. Marii Magdaleny - 16 lipiec 2000 r.
* Wniebowzięcia NMP - 15 sierpień 2000 r.
powrót ::
"Panie, pomóż mi trzymać język za zębami, dopóki nie będę wiedział, co chcę powiedzieć. Amen."
/Phil Bosmans/
Nowenna do MBNP:
wtorek g. 18.00
Nabożeństwo do NSPJ
I piątek miesiąca g. 17.30
(pół godziny wcześniej adoracja NS w ciszy)
Nabożeństwo do Niepokalanego Serca NMP
I sobota miesiąca po porannej mszy
co miesięczna Adoracja NS dla mężczyzn
II czwartek miesiąca g. 19.00
od września do czerwca
Nieszpory niedzielne g. 15.15
w Wielkim Poście
Gorzkie Żale niedziela g. 15.00
"Droga Krzyżowa" piątek g. 18.30
w maju
nabożeństwa ku czci NMP
- po mszy św. wieczornej
(w niedziele zamiast nieszporów)
w październiku
nabożeństwa różańcowe g. 17.15
(w niedziele zamiast nieszporów)
Adres:
Parafia św. Jana Chrzciciela
ul. Elsnera 21
44-105 Gliwice Żerniki
tel. 32/270-03-49
e-mail: kancelaria@parafia-zerniki.pl
Godziny urzędowania kancelarii parafialnej:
poniedziałek:
8.00 - 9.00
wtorek:
17.00 - 18.00
oraz 19.30 - 20.00
W okresie Adwentu
- w poniedziałki 8.00 - 9.00
- we wtorki 19.30 - 20.00
wezwania do umierających
o każdej porze dnia i nocy
zgłoszenia pogrzebów
o każdej porze dnia
Kancelaria jest nieczynna w święta kościelne i państwowe oraz po uprzednim odwołaniu w ogłoszeniach parafialnych
Podany adres e-mail nie służy załatwianiu formalności, a jest jedynie możliwością skierowania zapytania w jakieś wątpliwej kwestii. Na podany adres e-mail można też kierować swoje uwagi dotyczące funkcjonowania parafii oraz uwagi związane z publikacjami na naszej parafialnej stronie internetowej.